مشانیر – آب‌نیوز

جولان فرهادی بابادی

ساختگاه طرح سد و نیروگاه آبی گتوند علیا در نقطه جغرافیایی به طول خاوری ۴۸ درجه و ۵۶ دقیقه و ۱۰ ثانیه و عرض شمالی ۳۲ درجه و ۱۶ دقیقه و ۸ ثانیه و در فاصله ۳۸۰ کیلومتری از مصب رودخانه کارون و در ۱۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان گتوند در استان خوزستان و روی رودخانه كارون بین مسجد سلیمان و سد تنظیمی گتوند احداث شده است.
در زمان ساخت پروژه متوسط آبدهی دراز مدت سالیانه رودخانه کارون در محل احداث سد، ۴۵۳ مترمکعب بر ثانیه و حجم آورد سالیانه آن بیش از۱۴میلیارد متر مکعب بوده است.
پپس از سد کرخه بزرگترین دریاچه مصنوعی را به خود اختصاص می‌دهد.
این سد، سد بلندی است که در آخرین نقطه رودخانه کارون قبل از ورود به دشت خوزستان ساخته شده و در پایین دست آن سد مخزنی دیگری ساخته نخواهد شد.
مساحت حوضه آبریز در محل ساختگاه سد در حدود ۳۲۴۲۵ کیلومترمربع است.
در سال‌های افتتاح پروژه دبی متوسط سالانه رودخانه کارون در محل سد (بر اساس یک دوره آماری ۴۰ ساله) معادل ۴۵۳.۹ مترمکعب بر ثانیه و متوسط بارش سالانه در حدود ۳۷۲.۷ میلی‌متر بود.
اگر چه اعلام شد سد گتوند آخرین سد قابل احداث بر روی رودخانه کارون است اما در سال‌های بعد پروژه‌‌های جدیدی در سرشاخه ‌هاتعریف شد.
ارتفاع این سد سنگریز‌های با هسته رسی ۱۸۲ متر است که بلندترین سد خاکی کشور محسوب می‌شود.
مرحله برنامه‌ریزی نتوانست تشخیص دهد که زمین‌شناسی اجازه ذخیره‌سازی آب مناسب برای آبیاری را نمی‌دهد.
گتوند دارای بزرگترین تونل‌‌های آب بر نیروگاه‌های آبی در کشور از لحاظ طول و سطح مقطع است.
قسمت اصلی سد (تونل‌‌هاو گالری‌‌های سد) حبیب الله بیطرف وزیر نیرو و معصومه ابتکار رییس سازمان محیط زیست بودند. حضور بیطرف در وزارت نیرو به سدسازان نیز قدرت بیشتری داده بود.
اگر چه طبق پیش بینی ‌هامی بایست دارای بیشترین میزان تولید انرژی برق آبی در میان نیروگاه‌‌های برق آبی کشور باشد اما در سال ۱۴۰۰ در اثر خشک سالی با بحران جدی در تولید برق مواجه شد.
یكی از مهم‌ ترین چالش‌‌‌های ایجاد شده پیرامون این سد، بحث وجود گنبد ‌ها و رگه‌‌‌های نمكی در اطراف محل آبگیری سد است؛ كه پس از آبگیری سد به زیر آب رفته و منجر به افزایش شوری آب در پایین ‌دست این سد شده‌ است.
در پروژه مطالعاتی این سد در نظر گرفته نشده و وجود این معدن در فاصله ۵ كیلومتری سد باعث شده ‌است كه پس از آبگیری و تشكیل دریاچه پشت سد، این معدن عظیم نمك كه ذخیره نمك آن تا صد‌هامیلیون تن برآورد شده به كلی به زیر آب دریاچه فرورفته و این امر شوری آب رودخانه كارون را افزایش دهد.
به زیر آب رفتن مقدار زیادی از زمین‌‌های مرغوب و حاصلخیز دشت عقیلی و برخی از آثار باستانی و تخریب صد‌هااصله درخت از دیگر حاشیه‌‌‌های پیرامون آبگیری این سد هستند
برخی کارشناسان بر این باور بودند که اگر مطالعات سال ۱۳۸۳ در سال ۱۳۷۵ انجام می‌شد، چه بسا اجرای این سد تصویب نمی‌شد.
چالش‌‌های این سد از ابتدا تا حدی زیاد بود که نه تن‌هابرخی ساخت سد گتوند را از ابتدا اشتباه دانستند، بلکه عد‌های از منتقدان حتی خواستار تخریب آن شده‌ بودند.
سازمان حفاظت محیط زیست هیچگاه مجوز ساخت سد را صادر نکرد.
سازمان محیط زیست در سال ۱۳۹۴ اعلام کرد کارفرمای طرح عمدا اطلاعات محیط زیستی طرح را پنهان و درنظر نگرفته است.
در دهه ۴۰ مهندسان شرکت آمریکایی هارزا به دلیل یک توده نمکی بزرگ که متعلق به «سازند گچساران» بود، پیشنهاد کرده بودند که سد قبل از این توده ساخته شود، وگرنه با زیر آب رفتن و انحلال این توده نمک در دریاچه مخزن، آب کارون شورتر خواهد شد؛ بعد از انقلاب به دلیل برنامه ریزی برای بزرکترین حوضچه مصنوعی، مکان یابی جدیدی برای سد در نظر گرفته شد که پس از توده نمکی بود و تن‌هابا ساخت لایه‌‌های محافظ قصد حفاظت از آب را داشتند که ده روز بعد از آب گیری این لایه ‌هااز بین رفتند.
به ۴۱ روستا گفته شد، براساس قانون باید برای انجام این پروژه «ملی» با شرکت آب و نیرو به عنوان سازنده سد گتوند در خوزستان همکاری کنند و از محل زندگی خود خارج شوند تا آب سد، خانه آن‌‌هارا پر کند. از این تعداد ۱۸ روستا در شهرستان مسجد سلیمان زیر آب رفت، ۹ روستای آن در حریم سد قرار داشت و باید تخلیه و در آب غرق می‌شد. ۱۴ روستا نیز در منطقه لالی قرار داشت و ۱۱ روستای آن در بخش آب ماهیک. بسیاری از آن‌‌هابه زیر آب رفتند.
هزینه تخریب سد گتوند ۹ هزار میلیارد است؛ یعنی سه برابر هزینه ساخت آن و بنابراین نمی‌صرفد که این سد را تعطیل کنیم. سد گتوند تعطیل نشد و آب‌گیری آن هم فقط به شوری آب کارون و آوارگی ساکنان آن ناحیه ختم نشد. علاوه بر شوری آب مشکل دیگری نیز سرباز کرد؛ نشت چاه‌‌های نفت. پنج چاه نفت در مخزن سد گتوند وجود داشت که پیش از آب گیری پلمب یا جابجا شده بودند، اما به دلیل فشار‌‌های ناشی از آب گیری حاشیه دریاچه سد آلوده به مواد نفتی شد.

سنگريزه‌اي به هسته رسي	نوع سد
۱۸۲	ارتفاع از پي (متر)
۷۶۰	طول تاج (متر)
۱۷	عرض تاج (متر)
۳۱۷۰۰	حجم بدنه سد (هزارمترمكعب)
۲۳۰	تراز نرمال سد( متر از سطح دريا)
۴۶۷۰	حجم مخزن در تراز نرمال(ميليون مترمكعب)
۵۰۲۸	حجم مخزن در تراز حداکثر بهره برداری(ميليون مترمكعب)
۴۰۰	متوسط آورد ساليانه رودخانه(مترمكعب‌برثانيه)
اوجي دريچه دار	نوع سرريز
۱۷۵۰۰	ظرفيت تخليه سيلاب(مترمكعب بر ثانيه)
سطحي	نوع نيروگاه
۴	تعداد واحد
۱۴۲	هد طراحي (متر)
۱۰۰۰	ظرفيت نصب (مگاوات)
۴۲۵۰	متوسط توليد انرژي ساليانه (گيگاوات‌ساعت)
تونل	نوع سيستم انحراف /
۳	تعداد تونل انحراف
۳*۱۴۰۰	طول سيستم انحراف (متر)
۹	قطر تونل انحراف (متر)
۴*۱۳۵۰	طول تونل آبرسان نيروگاه (متر)
۱۱	قطر تونل آبرسان نيروگاه(متر)
۲۰۰	دبی جريان هر واحد نيروگاه(مترمكعب برثانيه)
۸۰۰۰	ظرفيت تخليه سيستم انحراف(مترمكعب برثانيه)
۵۵۰	ظرفيت تخليه كننده تحتاني (مترمكعب بر ثانيه)
۵.۷	متوسط رسوب ساليانه (تن در سال)

اهداف ساخت سد

تولید انرژی برق‌آبی به میزان ۴۵۰۰ گیگاوات ساعت در سال
کنترل سیلاب‌‌های فصلی رودخانه کارون و آب‌‌های خروجی از سد‌‌های بالا دست
تنظیم آب کشاورزی پایین‌دست
بر طبق اعلام مسئولان وزارت نیرو طرح سد و نیروگاه گتوند علیا در زمان ساخت و اجرا با بکارگیری نیرو‌های بومی، تاثیر مهمی در اشتغال‌زایی در منطقه داشته و به‌طور مستقیم و غیرمستقیم توانسته ۶۰۰۰ نیروی انسانی را مشغول به کار نماید.

تایم لاین پروژه

پس از بررسی توانایی بالقوه برق‌آبی حوضه آبریز رودخانه کارون در سال‌‌های دهه۴۰‍ هجری شمسی (۶۰ میلادی) مساله توسعه و ایجاد مخازن ذخیر‌های بزرگ بین کیلومتر ۴۹۰ رودخانه (محل کنونی سد مخزنی شهید عباسپور) و کیلومتر ۸۰۰ رودخانه از اولویت خاصی برخوردار گردید.
جهت توسعه رودخانه کارون در بخش بین گتوند و سد شهید عباسپور پیشنهاداتی توسط شرکت هارزا در سال ۱۳۴۶، موننکو در سال ۱۳۵۴ و ایکرز در سال ۱۳۶۱ ارائه گردید.
مطالعات اولیه مشانير و لاماير در سال ۱۳۶۸ شروع شد.
۱۳۷۳ شروع مطالعات مشانير- كايتك TRC
مطالعات اولیه توسط شرکت‌‌های مشانیر و کایتک چین در سال ۱۳۷۶ پایان و توسط شرکت لامایر تا سال ۸۱ مورد بازنگری قرار گرفت.
کلنگ آن در سال ۷۳ به دست هاشمی رفسنجانی سردار سازندگی بر زمین زده شد؛ دقیقا روی گنبد‌‌های نمکی گچساران.
در ماه‌‌های پایانی دور دوم ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۷۶ عملیات انحراف آب با حفر تونل‌‌های انحراف آغاز شد و شروع عملیات اجرایی آن را بیژن زنگنه وزیر نیرو و هادی منافی به عنوان رییس سازمان محیط زیست برعهده داشتند.
عملیات احداث تونل‌‌های انحراف طرح سد و نیروگاه گتوندعلیا در اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۶ شروع شد.
قرارداد‌های عملیات اجرایی و نیروگاه در سال ۸۰ با سپاسد منعقد شد.
احمد میدری که آن زمان نماینده خوزستان بود، در مصاحب‌های گفته «تابستان ۱۳۷۹ تازه نماینده مردم آبادان شده بودم که به دلیل شور شدن شبکه آب شهری مردم به خیابان ریختند. در آن اعتراض سه نفر کشته شدند و اولین خون‌‌هابرای مشکلات محیط زیست در ایران به زمین ریخته شد.»
عملیات اصلی ساختمانی سد در سال ۱۳۸۰ آغاز شد.
در سال ۸۱ مطالعات مرحله دوم توسط شرکت‌‌های مشانیر و کایتک انجام شد.
۱۳۸۱ ورود یک شرکت جدید به طرح مشانير- كايتك و TRC شركت كوئينه –بليه
۱۳۸۱ مهاب قدس وارد بازنگری فاز اول مطالعات می‌شود
در سال ۱۳۸۲ شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس به عنوان مشاور طرح جهت تکمیل مطالعات مرحله اول را برای نظارت بر عملیات اجرایی انجام داد.
در سال ۱۳۸۲ با انحراف جریان رودخانه کارون به داخل تونل‌‌های انحراف بستر رودخانه مسدود گردید و در اردیبهشت همان سال عملیات انحراف آب با حفر تونل‌‌های انحراف آغاز گردید.
مرداد ماه ۱۳۸۲ معرفي شركت كوئينه بليه از طرف كار فرما بعنوان همكار خارجي
در سال ۱۳۸۲ فرازبند طرح احداث گردیده و به دنبال آن عملیات حفاری نیروگاه نیز آغاز شد.
مطالعات با هدف آسیب‌شناسی زیست محیطی در سال ۱۳۸۳ آغاز و در نهایت مشخص شد که آب این سد در معرض خطر شور شدن است.
سال ۸۳ و در دولت خاتمی، عملیات خاکریزی بدنه آغاز و تا اجرای کامل طرح ۸۲/۵ میلیون متر مکعب خاکریزی انجام شد.
در سال ۸۳ مطالعات مرحله دوم از سوی شرکت‌‌های مهاب قدس و شرکت فرانسوی “کوینه بلیه” و مطالعات توده عنبل با هشدار‌های دانشگاه شهید چمران آغاز شد.
در پاییز سال ۱۳۸۴ اولین درفت تیوب نیروگاه در واحد چهارم نصب گردید.
در نیمه اول سال ۱۳۸۵ عملیات خاکریزی هسته رسی بدنه سد آغاز شد.
۳۰/۵/۸۵ انعقاد قرارداد فاز ۲ با شرکت مهاب قدس
فاطمه کریم‌زاده گزارشگر روزنامه ایران در گزارشی تحت عنوان «به دلیل پا بر جا ماندن مشکل گنبد‌‌های نمکی آبگیری سد گتوند به سال آینده موکول شد» در بهمن ۱۳۸۹ نوشت: «برای به دست آوردن اطلاعات درباره سد گتوند به سراغ کارشناسان سازمان محیط زیست استان می‌رویم، اما با این پاسخ مواجه می‌شویم که به دنبال این مسئله نباشید، پرونده سد گتوند محرمانه است و دلیلی وجود ندارد که اقدامات و مسائل مربوط به آن در اختیار جراید قرار گیرد.»
۲۱ بهمن ۱۳۹۸ مسئولان وزارت نیرو اعلام کردند به دلیل پابرجاماندن مشکل گنبد‌های نمکی آبگیری سد گتوند به سال آینده موکول شد.
سال ۱۳۹۰ دولت اعلام کرد ۳۰۰ میلیارد تومان تاکنون، برای احداث این سد هزینه شده (کل هزینه احداث سد قرار بود با ۹۰۰ میلیارد تومان باشد) منطقی نیست که این پروژه منتفی شود.
در سال ۹۰ آبگیری سد گتوند با دستور وزیر نیرو آغاز شد.
سد گتوند در سال ۱۳۹۰ توسط محمود احمدی‌نژاد – رییس جمهوری دولت دهم – به بهره‌برداری رسید. مجید نامجو وزیر نیروی وقت در بازدید از سد گفته بود: «تمام مسائل مربوط به آبگیری با تدبیر مهندسان ایرانی حل و فصل شده است.»
۳ روز بعد از آب‌گیری، پتوی رسی که قرار بود حائلی بین دریاچه با نمک باشد، فرو ریخت. هزینه ساخت پتوی رسی نزدیک به ۶۰۰ میلیارد تومان بود، اما این پتوی رسی تن‌هاسه روز مقاومت کرد.
مصطفی پورمحمدی رئیس سازمان بازرسی کل کشور درباره می‌باشد.
مصطفی پورمحمدی رییس سازمان بازرسی کل کشور در نامه ای رسمی به احمدی نژاد اعلام کرد خسارات ناشی از جانمایی غلط سد گتوند علیا ۲۵۰۰میلیارد تومانی است که با شرایط حاضر سد گتوند دیگر نمی‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد. پورمحمدی با ذکر اقدامات سازمان بازرسی کل کشور پس از ابلاغ این تصمیم گفت: ۶۰۰۰۰۰ از اراضی زیر کشت در این مناطق وجود دارد که با چند بار آبیاری شدن با آب شور، تبدیل به نمک زار می‌شود و ما این مساله را به وزارت جهاد کشاورزی گزارش داده‌ایم که یا باید در این فصل آبی، سد را تخلیه کنند یا باید فکری به حال کشاورزی منطقه کنند.
در سال ۹۱، واحد‌های اول و دوم نیروگاه و در سال ۹۲ نیروگاه هزار مگاواتی راه‌اندازی شد.
در ۱۷ دی ماه ۱۳۹۱ هم مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت مسجد سلیمان اعلام کرد نشت نفت به درون دریاچه سد گتوند مهار شده است.

۲۷ فروردين ۱۳۹۲محمود احمدی نژاد در گردهمایی مدیران ارشد وزارت صنعت معدن و تجارت گفت: «یک آدم بیسوادی وارد کار‌های تخصصی می‌شود و به ما نامه رسمی زده می‌زند که شما این سد را در این نقطه نسازید و در جای دیگری احداث کنید. به تو چه ارتباطی دارد؟ اصلا تو می‌فهمی سد یعنی چه؟‌ چه کسی به تو این اجازه را داده است که چنین کاری را انجام دهی؟ من که خودم مهندس عمران هستم در این باره اظهار نظر نمی‌کنم چرا که احداث یک سد مطالعات زمین‌شناسی و هیدرولوژیکی فراوانی را می‌طلبد، در انت‌های نامه هم تهدید می‌کنند که اگر این کار را انجام ندهید با شما برخورد می‌کنیم».
سال ۱۳۹۴ در پی ادعای صدور مجوز ارزیابی زیست محیطی سد گتوند از سوی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، سازمان محیط زیست درباره فاجعه سد گتوند اطلاعیه ای را صادر کرد و اعلام کرد شرکت آب نیرو به عنوان بدنه کارفرمایی احداث سد گتوند اطلاعات ناقص برای گزارش ارزیابی زیست محیطی این پروژه در زمان تهیه گزارش ارزیابی ارایه کرده است و کارفرما با علم به وجود گنبد نمکی حتی در نظارت‌های بعدی بر حسن اجرای گزارش این موضوع را نادیده گرفته است.
حسین فاضلی، مدیر کمیته کنفرانس ملی رودخانه کارون سال ۱۳۹۴ تصریح کرده بود: «تذکر بعضی از نمایندگان مجلس به وزیر نیرو در ارتباط با معضلات سد گتوند، تاکید رئیس دیوان محاسبات کشور مبنی بر پاسخ‌گویی به مشکلات این سد، نابودی کشاورزی استان خوزستان و لم‌یزرع کردن زمین‌‌های آن در طولانی‌مدت، نتوانسته است تاثیری در قبول شوری سد گتوند و به مخاطره انداختن زندگی مردم در ذهن متولیان این سد ایجاد کند.»
تیرماه سال ۹۴ موسسه آموزش عالی آب دانشگاه تهران ۵ راهکار‌ها برای مشکلات سد به دولت تحویل داد.
حمید چیت‌چیان چهاردهم مرداد ۱۳۹۴ در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در ارتباط با آخرین وضعیت بررسی زیست‌محیطی سد گتوند، گفت: از سوی دولت کارگروهی معین شد تا موضوع سد گتوند را پیگیری کند و این کارگروه نیز دانشکده فنی دانشگاه تهران را به عنوان مشاور برای بررسی این مساله، انتخاب کرد.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور ایران سال ۱۳۹۴ اعلام بود که این سد «یکی از عوامل آلاینده‌ » آب رودخانه کارون است و مشاورین این سد در انجام مطالعات «دقت و محاسبات لازم را انجام نداده اند».
۴ خرداد ۱۳۹۵ عبادالله عبداللهی فرمانده پیشین قرارگاه خاتم الانبیاء به خاطر نقش این مجموعه در ساخت سد گتوند به عنوان یک «تجربه ناموفق» زیر سوال رفت، تاکید کرد که «تجربه ناموفق به ما بر نمی‌گردد ضمن اینکه ما مسئولیت اجرا را به عهده داریم اگر در سد گتوند به گنبد نمکی برخوردیم این قضیه به طراحی مشاور بر می‌گردد.»
در ۲۶ آذر ۱۳۹۶ همایش سد گتوند راهکار‌هاو چالش ها” در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد و اذعان شد انحلال نمک از سازند گچساران در سال‌‌های ابتدایی آبگیری سد گتوند در حدود ۶ میلیون تن در سال بوده است.
علی رغم وجود مستندات سیدمحمدعلی بنی‌هاشمی رئیس موسسه آموزش عالی آب دانشگاه تهران در ۲۶ آذر ۱۳۹۶ اعلام کرد ؛ شرکت‌‌های مشانیر و لامایر در سال ۶۸ و شرکت مشانیر – کایتک در مطالعاتش به به مسائل زمین‌شناسی سازند گچساران بی‌توجهی کرده‌اند.
خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران در ۲۰ خرداد ۱۳۹۷ با شاهکار اعلام کردن سد نوشت سازند گچساران در مخزن این سد است، سازندی که منتقدان از آن با عناوینی چون «کوه نمکی»، «غول نمکی»، «گنبد نمکی» و … نام می‌برند؛ عناوینی که بعضاً با واقعیت موجود فرسنگ‌‌هافاصله دارد.
معصومه ابتکار در سوم مرداد ۱۴۰۰ در کانال تلگرام خود نوشت سازمان محیط زیست در سال ۷۶ با بحران‌‌های متعددی در موجودیت خود مواجه و این طرح یکی از صد‌هاطرحی بود که عملیات اجرایی آن آغاز شده بود. در واقع در سال ۷۶ مطالعات چنین چشم‌اندازی را نشان نمی‌داد.
محمد درویش مرداد ۱۴۰۰ به آرمان ملی گفت به جای ۹۰۰ میلیارد تومان، در سال ۱۳۹۰، سه هزار و هشتصد میلیارد تومان هزینه روی دست دولت گذاشت.

مسائل محیط زیستی سد گتوند

سازمان حفاظت محیط زیست نیز علاوه برآنکه عنوان کرده است؛ این سد مجوز ارزیابی زیست محیطی ندارد، بار‌هانسبت به فجایع زیست محیطی ناشی از ساخت این سد هشدار داده است.
پاره ای از کارشناسان محیط زیست و نظام مهندسی اعتقاد دارند که نزدیکی معدن نمک به محل سد گتوند علیا، در پروژه مطالعاتی این سد در نظر گرفته نشده و وجود این معدن در فاصله ۵ کیلومتری سد باعث شده‌است که پس از آبگیری و تشکیل دریاچه پشت سد، این معدن عظیم نمک که ذخیره نمک آن تا صد‌هامیلیون تن برآورد شده‌است به کلی به زیر آب دریاچه فرورفته و این امر شوری آب رودخانه کارون را افزایش دهد.
از طرف دیگر، به زیر آب رفتن مقدار زیادی از زمین‌‌های مرغوب و برخی از آثار باستانی و تخریب صد‌هااصله درخت از دیگر حاشیه‌‌های پیرامون آبگیری این سد هستند.
عیسی کلانتری، با توجه به اتفاقی که در ساخت و آبگیری سد گتوند افتاد، معتقد است که مجریان این پروژه به خاطر اجرای آن باید محاکمه شوند. «پیش از انقلاب، آمریکایی‌‌هاسد گتوند را از نظر زیست‌محیطی بررسی و محل احداث سد را ۱۵ کیلومتر بالاتر تعیین کردند. بعد از انقلاب در بررسی‌‌های صورت گرفته، مسئولانی که طرح را بررسی کردند، گفتند که آمریکایی‌‌هامی‌خواستند مخزن سد کوچک باشد به همین دلیل جای آن را نادرست تعیین کردند.
طی ۵ سال اول پس از آبگیری سد، حدود ۲۴ میلیون تن نمک در مخزن سد حل شده‌است که از این میزان ۱۷ میلیون تن از این سد خارج شده و وارد کارون شده‌است و هفت میلیون تن، نمکی است که در مخزن سد وجود دارد.
براساس مطالعه‌‌های صورت گرفته دلیل اصلی شوری رودخانه کارون و البته آن هم بعد از سد گتوند، مجموعه‌‌های کشت و صنعت‌‌های نیشکر و صنایع وابسته به آن و نیز سایر آلوده کننده‌هایی هستند که آب را با کیفیت خوب از رودخانه می‌گیرند و از آنجا که زهکش‌‌های آن‌هابدون هیچ گونه تصفیه‌ای، به رودخانه کارون می‌ریزد املاح را به آب رودخانه می‌افزایند، صرف نظر از اینکه پساب فاضلاب خام شوش و اندیمشک نیز که پالایش نشده‌اند به کارون می‌ریزند و کیفیت آب را نامطلوب تر می‌کنند.

شرکت‌ها و گروه‌های درگیر

اولین ساختگاه در پایین دست سد شهید عباسپور، پروژه گدارلندر است که مطالعات آن توسط مشاورین مشانیر – لامایر انجام گردیده است.
در نهایت قرارداد خدمات مهندسی پروژه گتوندعلیا توسط کارفرما با مشاورین مشانیر-کایتک منعقد می گردد که هدف از آن بررسی و امکان سنجی اجرای طرح در ساختگاه فعلی بوده است.
مطالعات طرح را شركت مهاب قدس (وابسته به آستان قدس رضوی) و اجرای آن را شركت سپاسد (وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) به عهده داشته‌اند.
طبق برآورد اولیه هزینه‌های اجرای پروژه بالغ بر ۲۰۶۴/۳ میلیارد ریال بوده که از طریق منابع منابع عمومی، تسهیلات خارجی (فاینانس، وام و…)، سایر منابع (منابع داخلی، تسهیلات بانکی داخلی، اوراق مشارکت و…) تأمین گردیده‌است.

مدير پروژه مهاب در فاز دوم رسول بني هاشمي

قراردادهاي مرتبط با پروژه

موافقت نامه انجام آزمايش شكست هيدروليكي سد گتوند–قرارداد مدل هيدروليك

موافقت نامه انجام مطالعات تكميلي كيفيت آب

قرارداد عمليات ژئوتكنيك–شركت گمانه كاو

قرارداد مطالعات ژئوفيزيك با شركت نفت – قرارداد انجام آزمايشهاي ديناميكي برروي

مصالح بدنه

فاز سوم مهاب

مدیر پروژه ناصر كامجو

مجری طرح مهندس شيباني يكتاقراردادهاي فاز۳ مرتبط با طرح

	پيمانكار	موضوع پيمان
۱	پيمانكاران ساختماني	قرارگاه سازندگي خاتم‌الانبياء	احداث بدنه و آب‌بندي پي، سرريز و تونلهاي آبرسان نيروگاه و سازه‌هاي جنبي
۲	شركت نيمرخ	احداث ساختمان نيروگاه سد گتوند عليا
۳	پيمانكاران تجهيزاتي	شركت فراب	خريد سيزده(۱۳) دستگاه ترانسفورماتور تك‌فاز نيروگاه برق‌آبي(Lot ۷)
۴	شركت فراب	طراحي و تهيه وتهيه تجهيزات كمكي نيروگاه ،نصب تجهيزات ومديريت پروژه (LOT۳)
۵	شركت فراب	طراحي و ساخت و نظارت بر نصب توربين ،گاورنر و شير پروانه اي (Lot۴)
۶	شركت فراب	طراحي ،ساخت و نظارت بر نصب سيستم تحريك و تجهيزات تحت ولتاژ ژنراتور (Lot۵)
۷	شركت آلستوم	طراحي، ساخت و نظارت بر نصب حفاظت و سيستم كنترل و ابزار دقيق (lot۶)
۸	پيمانكاران تجهيزاتي	مشاركت بام‌راه–مهسارابنيه	تهيه،ساخت، نصب و راه‌اندازي قسمت اول پوشش فلزي و عمليات تحكيم و بتن‌ريزي تونلهاي آبرسان نيروگاه
۹	مشاركت كيان پاياب–كاژه	تهيه،ساخت، نصب و راه‌اندازي قسمت دوم پوشش فلزي و عمليات تحكيم و بتن‌ريزي تونلهاي آبرسان نيروگاه
۱۰	مشاركت فراديدميهن– بلندپايه	كارهاي ساختماني و تهيه، ساخت، حمل، نصب و راه‌اندازي تجهيزات هيدرومكانيكي تخليه كننده عمقي
۱۱	شركت توليدي آبان صنعت كارا	طراحي، تهيه، ساخت، حمل، نصب و راه اندازي تجهيزات هيدرومكانيكي و الكتريكي ورودي آبگير و خروجي نيروگاه گتوند
۱۲	قراردادهاي پايان يافته	شركت ساختماني ژيان	حفاري نيروگاه و حوضچه پاياب نيروگاه وتحكيم شيب هاي ترانشه‌هاي حفاري